انواع کودهای شیمیایی

بازدید: 511 بازدید
معرفی انواع کودهای شیمیایی

به هر ماده­ای که به تقویت و حاصلخیزی بستر کاشت گیاه کمک کند، کود می­گویند. کود شیمیایی هم به عنوان یکی از انواع مواد تقویت کننده گیاه شناخته می شود و معمولا در انواع مختلف و عناصر خاصی مطابق با فرآیندهای شیمیایی تولید می گردد. کود های شیمیایی به دلیل معدنی بودن بلافاصله تجزیه شده و در اختیار گیاه قرار می گیرند و همین عامل باعث می­شود گیاه در زمان کمتر و با سرعت بیشتری رشد کند. کود های شیمیایی مختلفی در ایران مورد استفاده قرار می گیرند.

کود های شیمیایی در اصل به سه دسته­ کلی شامل ازت، فسفات و پتاسیم که هر کدام نیز دارای زیر مجموعه­ هایی هستند، تقسیم می­شوند. باید به این نکته اشاره کرد که تفاوت کود های شیمیایی در ترکیب و درصد خلوص آنها می­باشد که همین عامل نیز باعث می­شود، نحوه مصرف کود برای گیاه، زمان کود دهی و اثر بخشی کود بر روی گیاه متفاوت باشد. در ادامه به معرفی هر کدام از دسته ها خواهیم پرداخت.

کود های ازت

ماده اصلی کودهای ازت، نیتروژن است که به شکل های مختلفی در تولید کود مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله کودهای این دسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کودهای آمیدی

کود های آمیدی به راحتی در آب حل می شوند و به سرعت توسط میکرو ارگانیسم های موجود در خاک تجزیه می شوند. این مواد ابتدا به شکل آمونیاک و بعد از آن به نیترات تبدیل می­شوند و در دسترس گیاه قرار می­گیرند.

  • کودهای آمونیاک

کودهای آمونیاک، دارای نیتروژن به شکل آمونیاک هستند. کود های آمونیاک در برابر شستشو مقاوم هستند، و از این رو در زمان آبدهی نیز می­توانند مورد مصرف قرار بگیرند. کود های آمونیاک به راحتی در آب حل می شوند ولی به سرعت در اختیار گیاه قرار نمی­گیرند، به همین دلیل این نوع کود برای گیاهان کم رشد و طولانی مدت مناسب است. از جمله کودهای آمونیاک می­توان به سولفات آمونیوم و آمونیوم کلرید اشاره کرد.

  • کودهای نیترات

این نوع کودها، حاوی نیتروژن به شکل نیترات هستند و بعلت این که به راحتی در آب حل می ­شوند و به سرعت در دسترس گیاه قرار می­­گیرند، ترجیح داده می­شوند و در موقعیتی غرقابی و مرطوب مواد تشکیل دهنده کود نیترات شسته شده و به شکل گاز در دسترس گیاه قرار می گیرند. از جمله کود های نیترات می توان به نیترات سدیم، نیترات کلسیم و نیترات پتاسیم اشاره کرد.

  • کودهای نیترات آمونیاک

این نوع کودها، شامل هر دو شکل نیترات و آمونیوم هستند که در بالا توضیح داده شده اند؛ مثل، نیترات آمونیوم و نیترات آمونیوم کلسیم.

کودهای فسفات

  • فسفات محلول در آب

این کودها حاوی فسفات به شکل محلول در آب (H2PO4) هستند که به راحتی در دسترس گیاه قرار می­گیرند. به عنوان مثال، سوپر فسفات منفرد، سوپر فسفات دوبل و سوپر فسفات سه گانه.

  • فسفاتیک محلول در اسید سیتریک

این کودها به راحتی در آب اسیدی یا اسید ضعیف حل می شوند و حاوی فسفر به شکل (H3PO4) می باشند.

  • فسفات نامحلول

این کودها در آب کاملا نامحلول هستند و در اسید های ضعیف مانند اسید سیتریک به میزان کمی حل می شوند. به عنوان مثال، فسفات های راک و پودر استخوان.

  • سوپر فسفات

این کودها به شکل دانه ای یا گرانول است. سرشار از فسفر است و از آنجایی که فسفر برای گلدهی مناسب است، برای گل های گلدانی مورد استفاده قرار می گیرد.

کود های پتاسیم

از عمده ترین کود های پتاسیم، می­توان به سولفات پتاسیم و پتاس حجیم شده اشاره کرد. این کودها کود های شیمیایی پیچیده­ ای محسوب می­شوند که برای تامین هر سه ماده اصلی مورد نیاز گیاهان یعنی پتاسیم، نیتروژن و فسفر، کافی هستند. این کودها در درجه های مختلفی که نشان دهنده­ درصد نیتروژن، فسفر و پتاس موجود می­باشد، علامت گذاری شده اند. لازم بذکر است که کودهای سولفات پتاسیم تولیدی شرکت شمشاد شیمی یکی از خالص ترین کودهای سولفات در دنیا بوده که با جدیدترین متدهای روز دنیا تولید و عرضه می شود.

کودهای NPK

این نوع کودها مناسب کشاورزی است که به صورت مخلوطی از عناصر اصلی ازت و فسفر و پتاسیم است. این کود هم به شکل پودری و هم به شکل مایع در بازار موجود و مورد مصرف قرار می گیرد، ترکیب کود NPK به ترتیب از ازت (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) با درصدهای مختلف تشکیل شده است.

کود کریستالون

یکی از انواع کود شیمیایی مناسب برای گیاهان آپارتمانی است و به شکل پودر می باشد. علاوه بر سه عنصر اصلی ازت، فسفر و پتاسیم که در این کود موجود است، معمولا عناصر دیگری مانند آهن نیز در این کود به کار رفته است. کود کریستالون در دو رنگ قرمز که برای گیاهان گلدار و سبز که برای نوع برگدار استفاده می شود، در بازار موجود است.

کود میکروالمنت روی

یکی از موادی که برای تولید هورمون های رشد در گیاهان و باروری و تشکیل میوه ضروری می باشد عنصر روی است. کمبود عنصر روی در گیاهان موجب ریزش برگ ها، خشکیدن و کم شدن رشد گیاه، دیر باز شدن برگ ها و گل ها می شود. کود روی را می توان از طریق جایگذاری عمقی و محلول پاشی مورد مصرف قرار داد، محلول باشی کود روی به همراه اوره و اسید بوریک در پاییز و اوایل بهار به بارور شدن بیشتر گیاه بسیار کمک می­کند.

کود میکروالمنت منگنز

عنصر منگنز در تشکیل کلروپلاست و سیستم های آنزیمی گیاه نقش بسیار مهمی دارد، مصرف این کود باعث بیشتر شدن فتوسنتز در گیاه و در نتیجه بارور شدن آن گیاه می شود. کود منگنز نیز از طریق جایگذاری عمقی و محلول پاشی قابل مصرف است.

اشتراک گذاری
سایر مقالات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارتباط با ما
ورود به سایت